Traductor

lunes, 7 de marzo de 2016



Articulo del PAÍS


Unas gafas electrónicas ponen a trabajar al ‘ojo vago’
Unas lentes se incorporan como tratamiento al trastorno visual más habitual en niños, además del tradicional parche o un colirio que rechaza uno de cada cuatro pacientes



Las nuevas gafas electrónicas, aprobadas por la Academia Americana de Oftalmología para el tratamiento de la ambliopía u "ojo vago". / AMERICAN ACADEMY OF OPHTHALMOLOGY
Es el trastorno de la visión más frecuente en niños: lo padece un 4% de los que tienen de cero a nueve años. La ambliopía es la mala visión en un ojo, "vago" o "perezoso", que no desarrolla su visión normal durante la primera infancia, y no porque el ojo tenga ningún problema estructural: el cerebro es tan perfeccionista que anula las imágenes defectuosas o borrosas que llegan a la retina.  
La técnica más frecuente para tratar esta patología se remonta, al menos, al siglo XVIII y a los esfuerzos del francés Conde de Buffon. Se basa en hacer trabajar al ojo vago penalizando el ojo sano con un parche. En todo este tiempo no ha habido una innovación destacable en esta técnica, más allá de la mejora de los apósitos (más tolerables, más hipoalérgicos, más estéticos). En el tratamiento también es preciso usar un colirio pero, según un estudio respaldado por laAcademia Americana de Oftalmología, uno de cada cuatro niños siente ansiedad cuando se les aplica. 
Ahora, unos investigadores del Instituto Glick Eye en la Universidad de Indiana (Estados Unidos) ha corroborado en 33 niños de tres a ocho años que unas gafas electrónicas arrojan iguales resultados que el parche. Las gafas, comercializadas como Amblyz, oscurecen por completo la lente que cubre el ojo vago cada 30 segundos, y fuerzan al ojo sano. 
Para el jefe de Oftalmología del Hospital Niño Jesús, el parche sigue siendo "lo más efectivo"
Los investigadores dividieron a los pacientes en dos grupos: unos se aplicarían el parche dos horas al día; los otros llevarían las gafas intermitentes durante cuatro. Al cabo de tres meses, los dos grupos de pacientes habían mejorado por igual la vista. Ganaron dos líneas de lectura en las tablas de letras habituales en la consulta del oculista. Los resultados se han presentado en el congreso de la Academia Americana de Oftalmología que se celebra hasta mañana en Las Vegas (Estados Unidos). Las gafas se comercializan por un precio aproximado de 450 dólares.

Para el jefe de Oftalmología del Hospital Infantil Universitario Niño Jesús de Madrid, Diego Puertas, el parche sigue siendo "lo más efectivo". También destaca las gafas para tratar la hipermetropía o la miopía vinculadas con el ojo vago o también las lentes en las que se oscurece el cristal que cubre el ojo sano. La ambliopía "es fácil de diagnosticar tomando la agudeza visual, pero con pruebas específicas para niños que debe efectuar un oftalmólogo infantil". Algunos de los indicios que deben alertar a los padres para que lleven a sus hijos al médico son el exceso de guiños (especialmente cuando hay mucha luz solar), pero también "parpadeos, estrabismos o tendencia a taparse con la mano un ojo, también dolor de cabeza, o incluso cierto retraso escolar", advierte este facultativo.

Las gafas electrónicas son para mantener el ojo vago efectivamente activo pero no sirve por si solo para conseguir plenamente la visión binocular el Doctor Beiras invento el Vigoscopio, para conseguir ese objetivo.










Francisco Díaz-Fierros

Escribir de ciencia en galego: Antón Beiras García

Viqueira














No estudo que coordinamos para o Consello da Cultura Galega sobre Escribir de ciencia en galego (2012) afirmabamos que "despois da Guerra Civil o deteriorado tecido científico galego precisou dun certo tempo para a súa reconstrución, polo que as súas publicacións non comezaron a ter unha certa importancia ata a década dos setenta", época na que volveron a publicarse traballos científicos en galego. Sinalábase como unha curiosidade o Almanaque ZZpublicado por Zeltia, totalmente en galego, desde o ano 1954 no que colaboraron na súa primeira época nun meritorio labor de divulgación algúns científicos que traballaban na empresa. De todas maneiras, polo formato elemental e sinxelo que adoptaba para que puidese ser entendido por todo tipo de lectores non podía ser considerado propiamente como auténtica literatura científica.
Recentemente tiven coñecemento dun traballo en galego do oftalmólogo vigués Antón Beiras García (1916-1968) sobre o estrabismo nunha revista de difusión restrinxida ao ámbito destes especialistas. O traballo titulábase "Ensaios para mellorar os resultados terapéuticos no estrabismo" e foi publicado en REFERATAS (Tomo II, nº 4, Curso 57-58). Revista da Academia Médico Quirúrgica Provincial. Tratábase dunha conferencia pronunciada por Antón Beiras na citada academia (sesión do 12-II-1958) pero polo formato, estrutura e contidos da publicación constituía unha auténtica publicación científica. E polo que ata onde chega ao meu coñecemento, sería a primeira publicada en galego despois da Guerra Civil, polo tanto máis dunha década anterior a data na que situabamos no libro citado o comezo da publicación científica en galego neste novo período do renacer da cultura galega.
Nun interesante limiar que leva o citado traballo, Beiras García fai reconto dos médicos que escribiron en galego (Pondal, Leiras Pulpeiro, Rodríguez Seoane, Barcia Caballero e Castelao) pero que, de todas maneiras, "falaron, escribiron ou fixeron arte, non como médicos na laboura específica da Cencia Biolóxica, sinón nun prano separado, ou polo menos non íntimamente relacionada con ela". Por todo iso, "Coido eu que os homes de cencia e concretamente os médicos poden tratar de honorar a propia fala, escribindo nela as suas observacións i experimentos". Nel, cita tamén, como un precedente desta iniciativa, os comentarios de Sánchez Cantón no limiar do libro de Cabanillas Versos de Alleas Terras e de Tempos Idos (Ed. Bibliófilos Gallegos. Compostela, 1955), rebatendo a suposta incapacidade do galego para a expresión científica e no que afirmaba que todos "poden aproveitarse do galego mesmo pra Física Cuántica" e que se debe traballar arreo para poñelo en condicións de ser "Instrumento de todos os saberes". Beiras estima tamén no limiar do seu traballo que a dificultade de non ter un léxico científico ben desenvolto e normalizado non debería ser un problema para a súa aplicación, pois este nacería espontaneamente a partir da práctica da escrita científica:"O leísico científico xurdirá dutil limpo i esaito cando nos poñamos a elo porque eiqui ten apricazón a lei biolóxica: < a función fai o órgano".
A continuación, nun traballo de 25 páxinas, desenvolve en galego as súas teorías e experiencias sobre o estrabismo: concepto, oclusión e ortoútica, así como a contribución persoal ao seu tratamento, sobranceiramente a partir dos resultados dun aparato da súa invención (quinepleoscopio). Conclúe o artigo con resumos en castelán e francés. 
Francisco Díaz-Fierros Viqueira
Membro de número da Academia